 |
| ພາບໜອງປາເມືອງວຽງໄຊ |
ເມືອງເອກຂອງແຂວງຫົວພັນແມ່ນ ເມືອງຊຳເໜືອ; ມີເນື້ອທີ່ທັງໝົດ 16.500 ກິໂລຕາແມັດ, ແຂວງຫົວພັນ ມີພົນລະເມືອງ 280.000 ຄົນ ແລະ ປະກອບດ້ວຍ 27 ຊົນເຜົ່າເຊັ່ນ:
ເຜົ່າລາວລຸ່ມ ກວມອັດຕາສ່ວນ 64%, ເຜົ່າມົ້ງ 23%, ເຜົ້າກຶມມຸ 10%, ແລະ ເຜົ່າອື່ນໆ 4% ອາຊີບຕົ້ນຕໍຂອງປະຊາຊົນແຂວງຫົວພັນ ແມ່ນການປູກຝັງ, ລ້ຽງສັດ, ເຮັດໄຮ່, ເຮັດນາ ແລະ ທຳການຄ້າຂາຍ.
ຫົວພັນ ເປັນແຂວງທີ່ພູມີປະເທດສ່ວນໃຫຍ່ເປັນພູດອຍເຕັມໄປດ້ວຍພູຜາປ່າໄມ້, ຫ້ວຍນ້ຳລຳເຊອັນອຸດົມສົມບູນ ໃນນັ້ນ ເມືອງວຽງໄຊ ເປັນເມືອງທີ່ມີຖ້ຳຫຼາຍແຫ່ງ ຊຶ່ງເປັນຖານທີ່ໝັ້ນຂອງກອງບັນຊາການທະຫານໃນການເຄື່ອນໄຫວປະຕິວັດໃນລະຫວ່າງສົງຄາມອິນດູຈີນຖ້ຳຕ່າງໆຢູ່ເມືອງວຽງໄຊ ສາມາດບັນຈຸຄົນໄດ້ປະມານ 20.000 ຄົນ ນ້ຳແອດພູເລີຍ ເປັນພື້ນທີ່ສະຫງວນທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນປະເທດລາວ, ເປັນພື້ນທີ່ມີຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານຊີວະນາໆພັນ ແລະ ກໍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວທາງທຳມະຊາດອີກດ້ວຍ.
ເມືອງຊຳໃຕ້ ກໍເປັນອີກເມືອງທີ່ຜະລິດ ຜ້າໄໝ ແລະ ຝ້າຍທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງເຂົາເຈົ້າໃຊ້ສີທຳມະຊາດໃນການຍ້ອມຜ້າ, ການອອກແບບ ແລະ ການຕໍ່່າຜ້າແບບ ພື້ນເມືອງ ແຂວງຫົວພັນມີແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວປະຫວັດສາດ 50 ແຫ່ງ, ໃນນັ້ນ ແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວວັດທະນະທຳສັງຄົມ 31 ແຫ່ງ.
ສິ່ງທີ່ຢັ້ງຢືນໄດ້ແມ່ນຊາກກະດູກຄົນບູຮານທີ່ຍັງເຫຼືອຮ່ອງຮອຍຈຳນວນໜຶ່ງໄວ້ຢູ່ບົນດິນແດນແຫ່ງນີ້ ໃນປີ 1936 ນັກວັດຖຸບູຮານຄົນຝຣັ່ງ 2 ຄົນ ຊື່ໂຊແຣງ ແລະ ໂຟຣມາແຊ່ໄດ້ມາຂຸດຄົ້ນຖ້ຳປ່ອງ (ຖ້ຳຮາງ) ທີ່ເມືອງວຽງທອງ, ໄດ້ພົບເຫັນໂຄງກະດູກມະນຸດທີ່ເກົ່າແກ່ອີກບ່ອນ ໜຶ່ງທີ່ໄດ້ພົບເຫັນໃນຂົງເຂດອິນດູຈີນ ນອກຈາກນັ້ນ ກໍມີຫີນຕັ້ງຢູ່ເມືອງຫົວເມືອງ ຊຶ່ງສັນນິຖານວ່າເປັນສຸສານຂອງຄົນສະໄໝບູຮານ ຫຼື ຫີນທີ່ຄ້າຍຄືຫີນຕັ້ງຢູ່ວຽງພູແຄ ເມືອງຊຳໃຕ້, ຄົນບູຮານຢູ່ແຂວງຫົວພັນທຳອິດສັນນິຖານວ່າແມ່ນເຜົ່າເຍຶ້ອຍ ຊຶ່ງນັກວັດຖຸບູຮານສັນນິຖານວ່າເຜົ່າເຍຶ້ອຍນີ້ແມ່ນຜູ້ສ້າງຫີນຕັ້ງແຕ່ຍັງບໍ່ທັນມີຫຼັກຖານທີ່ແນ່ນອນ.
ສຳລັບໃນເທສະບານເມືອງຊຳເໜືອມີທິວທັດທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມອ້ອມຮອບໄປດ້ວຍສາຍພູ, ໃນຕົວເມືອງມີສາຍທາງທີ່ກໍ່ສ້າງໄດ້ມາດຕະຖານ, ສອງຟາກທາງປະກອບໄປດ້ວຍຕຶກອາຄານບ້ານເຮືອນ, ສຳນັກງານຂະແໜງການຕ່າງໆ ມີຕະຫຼາດຫ້າງຮ້ານຂາຍເຄື່ອງສິ່ງສາທາລະນຸປະໂພກຕ່າງໆ.
ກ່າວກັນວ່າ ແຕ່ກ່ອນຊຳເໜືອເປັນພຽງ ບ້ານນ້ອຍແຫ່ງໜຶ່ງເອີ້ນກັນວ່າ “ບ້ານບວມສົມ” ເນື່ອງຈາກວ່າເປັນບວມໄມ້ສົມຕໍ່ມາກໍເອີ້ນວ່າ “ເມືອງຊຳ” ຕາມຊື່ຂອງແມ່ນ້ຳຊຳໄຫຼຜ່ານ, ສ່ວນບ້ານຢູ່ແຖວແມ່ນ້ຳຊຳຕອນເໜືອເອີ້ນວ່າ “ຊຳເໜືອ” ສ່ວນບ້ານທີ່ຢູ່ນ້ຳຊຳຕອນໃຕ້ ກໍເອີ້ນວ່າ “ບ້ານຊຳ ໃຕ້”.
ແຂວງຫົວພັນ ນອກຈາກຈະມີປະຫວັດທີ່ເກົ່າແກ່ແລ້ວ, ຍັງມີປະຫວັດຄວາມເປັນມາອັນຍາວນານຕິດພັນກັບປະຫວັດສາດມູນເຊື້ອແຫ່ງການຕໍ່ສູ້ປະຕິວັດ ປະຊາຊົນ ໃນແຂວງຫົວພັນມີຄວາມສະໝານສາມັກຄີອັນໜຽວແໜ້ນ, ມີວັດທະນະທຳຂະນົບທຳນຽມປະເພນີອັນດີງາມ, ມີນ້ຳໃຈຮັກຊາດຮັກບ້ານເກີດເມືອງນອນ, ມີນ້ຳໃຈຕໍ່ສູ້ອັນເດັດດ່ຽວໜຽວແໜ້ນ, ຖືເປັນດິນແດນທີ່ຫຼໍ່ ຫຼອມນັກຮົບປະຕິວັດບໍ່ຈັກວ່າເທົ່າໃດຄົນມາແລ້ວພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງພັກທີ່ກຳ ລັງປະຕິວັດໄດ້ຂະຫຍາຍຕົວຈົນສາມາດປົດປ່ອຍອອກຈາກການຄອບງຳຂອງຈັກກະພັດ, ຈາກນັ້ນສູນກາງກໍຖືເອົາຊຳເໜືອເປັນບ່ອນທົດສອບທຸກແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ ເພື່ອສັງລວມບົດຮຽນໃນການຊີ້ນຳທົ່ວປະເທດ ສະນັ້ນ ເຂດປົດປ່ອຍຈິ່ງຂະຫຍາຍ ແລະ ເປີດກວ້າງໃນທຸກຂົງເຂດວຽກງານເຊັ່ນ: ວຽກງານກໍ່ສ້າງຮາກຖານເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ ຊຶ່ງທັງໝົດນັ້ນແມ່ນຜົນງານ ແລະ ກຽດສັກສີ, ຄຸນງາມຄວາມດີທີ່ປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າຊາວແຂວງຫົວພັນຍາດມາໄດ້ນັບ ແຕ່ປະເທດລາວໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍ ປະຈຸບັນ ແຂວງຫົວພັນກໍໄດ້ສືບຕໍ່ພັດທະນາມາຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ ໂດຍຖືເອົາວຽກງານປ້ອງກັນຊາດ-ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບເພື່ອສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ແຂວງຫົວພັນມີຄວາມສະຫງົບ ແລະ ຖືເອົາວຽກງານປູກຝັງ-ລ້ຽງສັດ ແລະ ການຄ້າຂາຍເພື່ອສ້າງຄວາມຮັ່ງມີ ແລະ ເຂັ້ມແຂງທາງດ້ານເສດຖະກິດເຮັດໃຫ້ບ້ານເມືອງມີຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ ແລະ ປະຊາຊົນມີຊີວິດການເປັນຢູ່ທີ່ອີ່ມໜຳສຳລານ, ຊີວິດວັດທະນະທຳຂອງຊາວແຂວງຫົວພັນ ມີຫຼາຍຢ່າງທີ່ໜ້າສົນໃຈເມື່ອເຫັນ ແລ້ວຈະຮູ້ສຶກປະທັບໃຈ.
ດ້ວຍຈຸດພິເສດຂອງວາດຊົງແບບແຜນການດຳລົງຊີວິດທີ່ນິ້ມນວນອ່ອນຫວານ ໂດຍພື້ນຖານຮີດຄອງປະເພນີວັດທະນະ ທຳຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະແບບພື້ນເມືອງຂອງແຂວງບໍ່ວ່າຈະປະເພນີການເຮັດບຸນສິນກິນທານ, ປະເພນີການນຸ່ງຖື ແລະ ພິເສດແມ່ນການຂັບຊຳເໜືອທີ່ເປັນເອກະລັກສະເພາະປະຈຳແຂວງຫົວພັນຕະຫຼອດຮອດອາຫານການກິນເຊັ່ນ: ໜັງຍຳ, ແຈ່ວປາບ້ຳ, ຊຶ່ງເປັນອາຫານພື້ນເມືອງທີ່ໃຜໆມາເຖິງຖິ່ນຊຳເໜືອກໍຕ້ອງໄດ້ຊອກຫາຊື້ນຳເພື່ອເປັນຂອງຕ້ອນຂອງຝາກໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວ ຫຼື ຍາດຕິພີ່ນ້ອງຂອງຕົນ ຊຶ່ງເຊື່ອວ່າຄວາມເປັນເອກະລັກຂອງແຂວງຫົວພັນຈະເປັນທີ່ປະທັບໃຈຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວຫຼາຍຄົນ.
<<< ເໝືອນດັ່ງຄຳຂວັນປະຈຳແຂວງທີ່ວ່າ >>>
“ ແຂວງຫົວພັນ ງົດງານມີພູຜາ ນ້ຳມ້າ ສ່ອງໃສ ວຽງໄຊປະຫວັດສາດຜ້າໃໝ ຊຳໃຕ້ ຫີນຕັ້ງຫົວເມືອງ ຖິ່ນພູສາມເຊົ່າ ຄົກເຂົ້ານ້ຳລິນ ແຜ່ນດິນວີລະຊົນ ”
ຄັດຈາກ: ຄໍລຳທ່ອງທ່ຽວໄດ້ປະໂຫຍດຂອງໜັງສືພີມເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ